Çene yapısından kaynaklı bozukluk veya dişlerde doğuştan gelen yapısal bozukluktur. Dişlerin birbirlerini tam olarak kapatmamasından kaynaklıdır. Üst ve alt dişlerin birbirlerini tam olarak kapatmamasının sonucudur. Maloklüzyonların nedenleri birçok faktöre bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Maloklüzyon tedavisi noktasında ortodonti bölümü ilgilenmektedir. Genel faktörler ve lokal faktörler şeklinde iki başlık altında incelenmektedir.
A GENEL FAKTÖRLER:
1.Heredite
2.Konjenital Defektler
3.Çevresel Faktörler a.)Prenatal b.)Postnatal
4.Metabolik Hastalıklar (Predispozan)
a.)Endokrin bozukluklar
b.)Metabolik bozukluklar
c.)Enfeksiyon hastalıklar
5. Yetersiz Beslenme
6.Alışkanlıklar (Anormal basınç alışkanlıkları).
a) Yanlış emzirme, parmak emme, dudak ısırma veya dudak emme vs.
)Dil emme veya itme, tırnak ısırma.
c.)Normal olmayan yutkunma, ağız solunumu
d.)Konuşma defektler.
e.)Tonsil veya adenoidlerin hipertrofisi
f.)Bruksizm
g.)Postür pozisyon duruş alışkanlıkları
7.)Travma ve kazalar.
B LOKAL FAKTÖRLER:
- Sayı Anomalileri
a.)Süpernümere dişler (Fazla dişler)
b.)Eksik dişler (Konjenital eksiklik, veya kazalar çürükler nedeniyle oluşan diş eksiklikleri).
2.Dişin Boyut Anomalileri
3.Dişin Şekil Anomalileri
4.Anormal labial frenilum veya ataçman
5.Mukoza bariyerleri
6.Dişlerin erken kaybı
7.Süt dişileri retansiyonu (uzun süre ağızda kalması)
8.Daimi diş erupsiyonunda gecikme.
9.Anormal erupsiyon yolu
10.Ankiloz
11.Diş çürükleri
12.Uygun olmayan restorasyonlar.
Maloklüzyon Tedavisi Kimlere Uygulanır?
1.Heredite: Çocuklar anne ve babaların çeşitli karakterlerini kalıtım yolu ile alırlar. Bu karakterler, prenatal ve postnatal çevresel faktörler gibi anormal kas alışkanlıkları, beslenme bozuklukları ile modifiye olabilirler. Fakat temelde genetik şifre yatmaktadır ve daima bir yöne doğru gitmeye meyillidir. Sonuçta çocuk dental veya fasial olarak harmonik veya disharmonik olabilir. Ancak bunun önceden anlaşılması imkansızdır. Buna rağmen bireyin dentofacial sistemini incelerken ailesinin de görülmesi yararlıdır.
Ektodermal Displazi: Çocuğun tüm veya bazı dişlerinin eksikliği ve buna ilaveten ektodermal defektler vardır. Özellikle deriyi ilgilendirir. Kadife gibi bir deri, seyrek saçlar, yumuşak tırnaklar, ter bezleri azalmış veya hiç gelişmemiş, frontal kemik belirgin, burun tabanı göçüktür. Bu olay, fötal hayatın 5. ve 8. haftalarında olur. Dudaklar kalın ve devriktir. Ağız etrafında ışınsal çizgiler, geç indifa eden dişler, ayrıca kama şekilli veya atipik dişler mevcuttur.
2.Konjenital Defectler:
a) Yarık dudak, yarık damak en önemlisidir. Daha çok üst dudakta görülür. Maksilllanın yapısına bağlı olarak dudak yarığın orta hatta görülmesi söz konusu değildir. Fakat mand.nin ortasında dudak yarığı olabilir. Ancak alt dudak yarıklarına çok çok nadir de olsa rastlanır.
Dudak yarıklarının görülme sıklığı 1/1000 ‘dir. Bunların 1/45 i herediterdir. Çoğunlukla dudak yarığı damak yarığı ile birlikte görülür. Yarığın bulunduğu tarafta belirgin bir yüz asimetrisi vardır. Beslenme ve konuşmada bozukluk vardır. Çoğu zaman, yarık bölgesinde lateral ve kanin dişlerde eksiklik veya şekil bozukluğu da olabilir.
DDY. Nedenleri
1. Heredite en büyük etiyolojik faktördür. Kız çocuklarda 2 misli fazla görülür.
2. Akraba evliliği. (Intermariage)
3. Teratojenik etki (ilaç etkisi) Cortizone, ACTH etkisiyle.
4. Dolaşım defektlerinin olduğu hastalarda
5.Oligohyramniosis durumunda, amniyon kesesindeki sıvının azalması durumunda da
damak yarığına rastlanabilir.
6. Avitaminozlar veya hipervitaminozlar da DDY na neden olabilir (B12) avitaminozu).
7. Gebeliğin ilk 3 ayı içerisinde annenin geçirdiği virüstik hastalıklar. Su çiçeği, kızamık vs. ağır defektlere neden olur.
8. Radyasyon
9. Diyabet
10.Stres, heyecan ve korku böbrek üstü bezinin salgı salgılamasına neden olur ve teratojenik etki ortaya çıkar.
b) Cerebral Palsy: Intracranial lezyona bağlı olarak oluşan paralizi ve kas koordinasyon bozukluğudur. Doğum travması sonucu intracranial bir olay sonucu olduğu da öne sürülür. Yapısal bozukluğu yoktur. Dokular oldukça normal, ancak motor kontrolsüzlük vardır. Hasta kaslarını nasıl kullanacağını bilemez ve görünüm bozuk olur.
c) Torticollis: Sternocleidomastoid kasın tek ve çift taraflı kısalığı sonucu oluşur. Kafa ve yüz kemiklerinde derin bozukluklara neden olur. Tortikollis kemik ile kas arasındaki mücadeledir. Bu mücadeleyi kas kazanır. Mandibulanın gelişimi geridir. Facial asimetriye tek taraflı olaylarda rastlanır.
d) Cleido-Cranial Dysostosis: Claviculanın total veya parsiyal yokluğudur. Bilateral de Kafa sütürlarının kapanmalarında gecikme görülür. Maksiller retrüzyon, mandibular protrüzyon, daimi dişlerde erüpsiyon gecikmesi vardır. Hatta orta yaşlara kadar süt dişleri
ağızda kalabilir. Daimi dişlerin kökleri de kısa ve incedir.
e) Konjenital Sifiliz : Çok nadir rastlanır. Bozuk şekilli ve malpoze dişler görülür. Dilin normalden büyük olması da görülebilir. Açık kapanış vardır. Maxilla ve mandibula küçük kalırlar. Cerrahi olarak dil küçültülmez ise iskeletsel deformiteler ortaya çıkar.